Sirküler Sayı: 2022/054
14.03.2022 tarih ve 31778 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Altın Cinsinden Fiziki Varlıkların Finansal Sisteme Kazandırılması Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/11) ile yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yetkili kuyumcular ve rafineriler aracılığıyla ya da doğrudan banka şubelerine gelerek bankalardaki altın hesaplarına yatırdıkları fiziki altın varlıklarının Türk lirası cinsinden mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesine imkân tanınmasına ve hesap sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Bilindiği üzere 29.12.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)” ile yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28.12.2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan altın hesapları ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerinin, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilmesine dair usul ve esaslar düzenlenmişti.[1]
Bu defa yayınlanan tebliğde ise, yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin ellerinde mevcut olan fiziki altınların yetkili kurumlara teslim edilerek altın hesabına çevrilmesi ve bu altın hesabının, talep edilmesi halinde, has altın bakiyesi dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilerek “fiyat garantili” ve “ilave getirili” 3, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılmasına dair usul ve esaslar düzenlenmiştir.
3, 6 ay veya 1 yıl vadeli olarak açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına, vade sonunda, Türk lirası mevduat hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine ise vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenecektir.
Vade sonu fiyatının[2] dönüşüm fiyatından[3] yüksek olması ve fiyat farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kâr payından yüksek olması durumunda, fiyat farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar Merkez Bankası’nca mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılacaktır.
Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması halinde Merkez Bankasınca fiyat farkına ilişkin ödeme yapılmayacaktır.
Tebliğin “Vade sonu işlemleri” başlıklı 6. maddesinin 4. fıkrasına göre, bu uygulama kapsamında açılacak Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına Merkez Bankası’nca belirlenecek usul ve esaslara göre vade sonunda ilave getiri ödenebilecektir. Ancak ilave getirinin tanımı veya hesaplanma şekline ilişkin olarak tebliğde herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir. Yine 29.12.2021 tarihli Resmî Gazete’de yayınlanan Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16) kapsamında işlenmiş ve hurda altın karşılığının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle açılan hesaplar da bu ilave getiriden yararlanabilecektir.
[1] 14.03.2022 tarih ve 31778 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan tebliğ ile Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’in 4. maddesinin birinci fıkrası “Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28/12/2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31/12/2021 tarihinde mevcut olan altın hesabı, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilir.” şeklinde değiştirilmiş olup, madde metninde yer alan “bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyeleri” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
[2]Vade sonu fiyatı: Türk lirası mevduat veya katılma hesabının vadesinde saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen 995/1000 veya 1000/1000 saflıktaki gram altının Türk lirası karşılığı alış fiyatı.
[3]Dönüşüm fiyatı: Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerce fiziki olarak bankalardaki altın hesaplarına getirilen altının gram karşılığının Türk lirasına çevrildiği gün Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen gram altının Türk lirası karşılığı alış fiyatı.