Fortune Ağustos 2018, Gider Yansıtmasında KDV Hesaplaması

Değerli Fortune okuyucuları,

Bu yazımda KDV’ye tabi olmayan mal ve hizmet bedellerinin aktarımında KDV uygulaması konusundaki değerlendirmelerimi kısaca sizinle paylaşmak istiyorum. KDV Kanunu’nun birinci maddesi uyarınca ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler, mal ve hizmet ithalatı ile kanunda sayılan diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler KDV’ye tabi bulunmaktadır. Söz konusu işlemlerin Türkiye’de gerçekleştirilmesi halinde yapılan mal ve hizmet teslimi KDV’nin konusuna girmektedir. Ancak bazı durumlarda mal teslimi ve hizmet ifası KDV’ye tabi olmakla birlikte KDV’den istisna edilmiştir. Örneğin ihracat yapılması halinde yurt dışı müşteriye düzenlenen faturalarda KDV hesaplanmamaktadır. Bunun dışında firmalar tarafından yapılan özellikli bazı masraf yansıtmaları da KDV’nin konusuna girmemektedir. Örneğin, grup şirketlerinde bazı harcamalar tek bir grup şirketi tarafından yapılmakta ve diğer grup şirketlerine yansıtılmaktadır ya da tedarikçi veya müşteri ile yapılan bir sözleşmeye istinaden bazı giderlerin karşı tarafa faturalanması gerekmektedir.

Uygulamada “yansıtma faturası” olarak bilinen bu tür durumlarda gider yansıtma bedellerinin KDV’ye tabi olup olmadığı konusunda tereddütler oluşmaktadır. Bu tip gider yansıtmaları için temel ölçü olarak yansıtılan giderin KDV’ye tabi olup olmadığının tespiti gerekmektedir. Genel olarak ticari faaliyet kapsamında yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları için katlanılan maliyetler yansıtmaya konu olmamakta, ancak şirketin diğer üçüncü kişiler için yüklenmiş olduğu giderler yansıtılmaktadır. Bu çerçevede sözleşmeye istinaden ödenen damga vergisi, sigorta bedeli, teminat mektup bedeli veya harçların bir kısmının karşı tarafa yansıtılması halinde düzenlenen faturalarda KDV hesaplanmaması gerekir. Örneğin damga vergisi başlı başına KDV’ye tabi değildir. Bu nedenle bu giderin diğer bir firmaya yansıtılması da KDV’ye tabi olmayacaktır. Bu konuda Maliye Bakanlığı’nca verilmiş özelgeler bulunmaktadır. Bazen grup şirketleri tarafından diğer grup şirketlerine personel ücreti, büro, kırtasiye, akaryakıt ve benzeri giderler gibi bazı giderlerin yansıtılması söz konusu olmaktadır. Örneğin A şirketindeki muhasebe çalışanlarının, zamanlarının bir kısmını B ve C ünvanlı grup şirketlerinin muhasebe kayıtlarının tutulması, beyannamelerinin gönderilmesi gibi işler için harcadığını düşünelim. Bu durumda söz konusu ücretlerin B ve C şirketlerine yansıtılması halinde KDV hesaplanacak mıdır? Ücretler KDV Kanunu kapsamı dışındadır. Ancak burada ücret yansıtmasından daha çok bir muhasebe hizmetinin verilmesi söz konusu olması nedeniyle yapılan yansıtma işleminin KDV kapsamına girmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Kırtasiye, benzin vs giderlerin yansıtılmasında ise bu giderlerin KDV’ye tabi olması nedeniyle yapılacak yansıtma tutarları da KDV’ye tabi olacaktır. 

Leon Aslan Coşkun