Sirküler Sayı: 2022/019
22.01.2022 tarih ve 31727 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan “7351 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile vergi mevzuatında yapılan düzenlemelere aşağıda yer verilmektedir.
1.İhracat Yapan Kurumlar ile İmalat Faaliyetiyle İştigal Eden Kurumlara “1” Puanlık Kurumlar Vergisi Oran İndirimi
Kanunun 15. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı” başlıklı 32. maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır.
(8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim uygulanmaz.
(9) Yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranlar, madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır.”
Düzenleme 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 13. maddesine göre kurumların 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için ise kurumlar vergisi oranı %23 olarak belirlenmiştir. İzleyen hesap dönemlerinde ise kurumlar vergisi oranı %20 olarak uygulanacaktır.
Söz konusu düzenleme uyarınca;
- İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranları 2022 hesap döneminde %23 yerine %22, izleyen hesap dönemlerinde ise %20 yerine %19,
- Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranları 2022 hesap döneminde %23 yerine %22, izleyen hesap dönemlerinde ise %20 yerine %19
olarak uygulanacaktır. İhracat ve üretim faaliyetleri dışında elde edilen kazançlara ise 2022 hesap döneminde %23, izleyen hesap dönemlerinde %20 oranında kurumlar vergisi uygulanacaktır.
İmalatçı firmanın aynı zamanda imal ettiği mamulleri ihraç etmesi halinde, elde edeceği kazançların ihracata isabet eden kısmı için ayrıca indirim uygulanmayacaktır.
Uygulamada karşılaşılacak en önemli sorunun kapsam dahilindeki mükelleflerin gelir tablolarında ihracat ve/veya imalat faaliyeti ile doğrudan ilgili hesaplar haricinde diğer hesaplarda yer alacak (faiz gelirleri, kur farkı gelirleri ve giderleri, diğer olağan gelir ve giderler, olağandışı gelir ve giderler, finansman gideri) tutarların ne şekilde dikkate alınacağıdır. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 2022/1. dönem geçici vergi beyannameleri verilmeden bir tebliğ yayınlayarak uygulamayı yönlendirmesi faydalı olacaktır.
2. Yatırım Fonları Katılma Paylarından Elde Edilen Kâr Paylarında İstisna Uygulamasının Kapsamının Genişletilmesi Öngörülmektedir
Kanunun 14. maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aşağıdaki alt bent eklenmiş, bendin son cümlesi ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
İstisnalar Madde 5 (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların;
1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları.
Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz. | İstisnalar Madde 5 (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların;
1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları. 4) Tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç).
Diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz. |
Maddenin mevcut halinde tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonlarının katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr paylarına kurumlar vergisi istisnası uygulanmaktadır. Bu istisna diğer yatırım fonları ile yatırım ortaklıklarını kapsamamaktadır.
Yapılan düzenlemeyle, girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kâr paylarına da istisna uygulanması sağlanmıştır.
Girişim sermayesi yatırım ortaklığı dışındaki diğer yatırım ortaklıklarından elde edilen kâr paylarına ise istisna uygulanmayacaktır.
Ayrıca söz konusu istisna, portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen iştirak kazançlarına uygulanmayacaktır.
Düzenleme 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
3. Vergi İadesi Talepli Vergi Davalarında Yürütmenin Durdurulması Talebinde Bulunulabilmesi İçin Dava Konusu Tutarın %50’si Kadar Teminat Ödenmesi Şartı Öngörülmektedir
Kanunun 2. maddesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Yürütmenin Durdurulması” başlıklı 27. Maddesinin (4) numaralı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
4. Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri malî yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durdurur. Ancak, 26. maddenin 3. fıkrasına göre işlemden kaldırılan vergi davası dosyalarında tahsil işlemi devam eder. Bu şekilde işlemden kaldırılan dosyanın yeniden işleme konulması ile ihtirazı kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar, tahsil işlemini durdurmaz. Bunlar hakkında yürütmenin durdurulması istenebilir. | 4. Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri malî yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durdurur. Ancak, 26. maddenin 3. fıkrasına göre işlemden kaldırılan vergi davası dosyalarında tahsil işlemi devam eder. Bu şekilde işlemden kaldırılan dosyanın yeniden işleme konulması ile ihtirazı kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar, tahsil işlemini durdurmaz. Bunlar hakkında yürütmenin durdurulması istenebilir. Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemez. |
Düzenleme ile vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılacak davalarda, dava konusu edilen tutarın %50’si oranında teminat verilmeden yürütmenin durdurulması talebinde bulunulamayacaktır.
