Sirküler Sayı: 2022/008
TBMM Başkanlığı’na 04.01.2022 günü sunulan Kanun teklifi ile vergi mevzuatına yönelik öngörülen düzenlemelere aşağıda kısaca değinilmektedir. Bu düzenlemelerin henüz teklif aşamasında olduğunu, komisyon ve TBMM Genel Kurul görüşmelerinde ilave ve değişiklikler olabileceğini önemle belirtmek isteriz.
1.İhracat Yapan Kurumlar ile İmalat Faaliyetiyle İştigal Eden Kurumlara “1” Puanlık Kurumlar Vergisi Oran İndirimi Öngörülmektedir
Teklifin 15. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı” başlıklı 32. maddesine aşağıdaki fıkraların eklenmesi öngörülmektedir.
“(7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır.
(8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim uygulanmaz.
(9) Yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranlar, madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır.”
Teklif edilen düzenlemenin 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere Kanunun yayın tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmektedir.
Bilindiği üzere, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 13. maddesine göre kurumların 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için kurumlar vergisi oranı %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için ise kurumlar vergisi oranı %23 olarak belirlenmiştir. İzleyen hesap dönemlerinde ise kurumlar vergisi oranı %20 olarak uygulanacaktır.
Teklifin bu şekilde yasalaşması halinde;
- İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranları 2022 hesap döneminde %23 yerine %22, izleyen hesap dönemlerinde ise %20 yerine %19,
- Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranları 2022 hesap döneminde %23 yerine %22, izleyen hesap dönemlerinde ise %20 yerine %19
olarak uygulanacaktır. İhracat ve üretim faaliyetleri dışında elde kazançlara ise 2022 hesap döneminde %23, izleyen hesap dönemlerinde %20 oranında kurumlar vergisi uygulanacaktır.
İmalatçı firmanın aynı zamanda imal ettiği mamulleri ihraç etmesi halinde, elde edeceği kazançların ihracata isabet eden kısmı için ayrıca indirim uygulanmayacaktır.
2. Yatırım Fonları Katılma Paylarından Elde Edilen Kâr Paylarında İstisna Uygulamasının Kapsamının Genişletilmesi Öngörülmektedir
Teklifin 14. Maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı 5. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine aşağıdaki alt bendin eklenmesi, bendin son cümlesinin ise aşağıdaki şekilde değiştirilmesi öngörülmektedir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
İstisnalar Madde 5 (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların;
1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları.
Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz. | İstisnalar Madde 5 (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların;
1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları. 4) Tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç).
Diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz. |
Maddenin mevcut halinde tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonlarının katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr paylarına kurumlar vergisi istisnası uygulanmaktadır. Bu istisna diğer yatırım fonları ile yatırım ortaklıklarını kapsamamaktadır.
Teklif edilen düzenlemeyle, girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kâr paylarına da istisna uygulanmasının sağlanması öngörülmektedir.
Girişim sermayesi yatırım ortaklığı dışındaki diğer yatırım ortaklıklarından elde edilen kâr paylarına ise istisna uygulanmayacaktır.
Ayrıca söz konusu istisna, portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen iştirak kazançlarına uygulanmayacaktır.
Teklif edilen düzenlemenin 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilecek kazançlara uygulanmak üzere Kanunun yayın tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmektedir.
3. Vergi İadesi Talepli Vergi Davalarında Yürütmenin Durdurulması Talebinde Bulunulabilmesi İçin Dava Konusu Tutarın %50’si Kadar Teminat Ödenmesi Şartı Öngörülmektedir
Teklifin 2. maddesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Yürütmenin Durdurulması” başlıklı 27. Maddesinin (4) numaralı fıkrasına aşağıdaki cümlenin eklenmesi öngörülmektedir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
4. Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri malî yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durdurur. Ancak, 26. maddenin 3. fıkrasına göre işlemden kaldırılan vergi davası dosyalarında tahsil işlemi devam eder. Bu şekilde işlemden kaldırılan dosyanın yeniden işleme konulması ile ihtirazı kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar, tahsil işlemini durdurmaz. Bunlar hakkında yürütmenin durdurulması istenebilir. | 4. Vergi mahkemelerinde, vergi uyuşmazlıklarından doğan davaların açılması, tarh edilen vergi, resim ve harçlar ile benzeri malî yükümlerin ve bunların zam ve cezalarının dava konusu edilen bölümünün tahsil işlemlerini durdurur. Ancak, 26. maddenin 3. fıkrasına göre işlemden kaldırılan vergi davası dosyalarında tahsil işlemi devam eder. Bu şekilde işlemden kaldırılan dosyanın yeniden işleme konulması ile ihtirazı kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davalar, tahsil işlemini durdurmaz. Bunlar hakkında yürütmenin durdurulması istenebilir. Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemez. |
Teklif edilen madde ile vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu edilen tutarın %50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması talebinde bulunulamaması öngörülmektedir.
