Sirküler Sayı: 2021/267
Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 13.maddesinde vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık durumu mücbir sebep hali olarak sayılmıştır. Aynı Kanunun 15. maddesinde, 13. maddede yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar sürelerin işlemeyeceği, bu takdirde tarh zamanaşımının işlemeyen süreler kadar uzayacağı, bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi gerektiği, ayrıca aynı kanunun 373.maddesinde kanunda belirtilen mücbir sebeplerden herhangi birinin meydana geldiğinin tevsik ve ispat edilmesi hallerinde vergi cezasının kesilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
137 numaralı VUK Sirkülerinde, vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalığı bulunan veya doğum yapan meslek mensuplarının mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması hakkında açıklamalara yer verilmiştir.
Buna göre meslek mensubunun;
1. Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalığının bulunması,
2. Doğum yapması,
halinde tebliğde belirtilen şartlar dahilinde meslek mensubunun söz konusu doğum ve ağır hastalık süresince mücbir sebep halinde olduğu kabul edilecektir.
Bu çerçevede;
Meslek mensubunun mücbir sebep dönemi (ağır hastalığın başladığı ve bittiği tarihler arasında) içerisinde verilmesi gereken kendi mükellefiyetine ilişkin beyanname/bildirimlerinin verilme ve bu beyanname/bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren 15. günün sonuna kadar uzayacaktır.
Söz konusu ağır hastalık halinin ortaya çıktığı tarihte beyanname/bildirim verilme süresinin bitimine 15 gün veya daha az süre kalmış olması durumunda, anılan ağır hastalığın vukuu bulduğu tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensubunca verilen mükelleflerin mezkûr beyanname/bildirim verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, bunların verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden itibaren 15. günün sonuna kadar uzayacaktır.
Yeminli mali müşavirler açısından yukarıda belirtildiği şekilde vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık halinin ortaya çıkması halinde, ağır
hastalık halinin ortaya çıktığı tarih itibarıyla söz konusu yeminli mali müşavirle arasında yapılmış ve geçerli olan bir sözleşme bulunan mükelleflere yönelik olarak, ağır hastalık halinin ortaya çıktığı tarihte tasdik raporlarının ibraz süresinin bitimine 15 gün veya daha az süre kalmış olması durumunda, bu mükelleflere ilişkin tasdik raporlarının ibraz süresi tasdik raporlarının verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden itibaren 15. günün sonuna kadar uzayacaktır.
İş Kanunu’nun 74. maddesinde, kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamalarının esas olduğu, ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçinin isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabileceği hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu hükümler kapsamında, doğum yapacak meslek mensubu ile bu meslek mensubuyla arasında yapılmış ve çalışılamayacak üç haftanın başladığı tarih ile doğum tarihi itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensubunca verilen mükelleflerin, mücbir sebep dönemi içerisinde verilmesi gereken beyanname/bildirimlerin verilme ve bu beyanname/bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren 15. günün sonuna kadar uzayacaktır.
Diğer taraftan, yeminli mali müşavirlerin doğum yapması halinde, söz konusu yeminli mali müşavirle arasında yapılmış ve çalışılamayacak üç haftanın başladığı tarih ile doğum tarihi itibarıyla geçerli olan bir sözleşme bulunan mükelleflere yönelik olarak, mücbir sebep dönemi içerisinde ibraz edilmesi gereken tasdik raporlarının ibraz süresi, mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren 15. günün sonuna kadar uzayacaktır.
Ayrıca Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.