Sirküler Sayı: 2021/093
22.04.2021 tarih ve 31462 sayılı Resmî Gazete’de “7316 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayınlanmıştır.
1. Kurumlar Vergisi Oranında 2021 ve 2022 Yılları İçin Artış Yapılmaktadır
Kanunun 11. Maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 13- (1) Bu Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan %20 oranı, kurumların 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak uygulanır. Bu oranlar özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlayan hesap dönemlerine ait kazançlarına uygulanır.”
Bu düzenleme, 01.07.2021 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine (özel hesap dönemi tayin edilen kurumlar için 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan hesap dönemine) ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere Kanunun yayın tarihi olan 22.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Buna göre hesap dönemi takvim yılı olan kurumlar vergisi mükelleflerinin 2021 yılı birinci geçici vergi dönemine ilişkin olarak verecekleri geçici vergi beyannamelerinde geçici vergi matrahı üzerinden %20 oranında kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 2021 yılının ikinci, üçüncü ve dördüncü dönemde beyan edilen geçici vergi matrahları üzerinden ise %25 oranında kurumlar vergisi hesaplanacaktır.
2021 Yılı Geçici Vergi Dönemleri | Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oranı |
1.Geçici Vergi Dönemi | %20 |
2.Geçici Vergi Dönemi | %25 |
3.Geçici Vergi Dönemi | %25 |
4.Geçici Vergi Dönemi | %25 |
Yine 2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde kurumlar vergisi oranı %25 olarak hesaplanacaktır.
2022 yılında ise kurumlar vergisi oranı %23 olarak uygulanacaktır. Herhangi bir değişiklik olmaz ise 2023 yılından itibaren kurumlar vergisi %20 olarak uygulanmaya devam edecektir.
2. ÖTV Kanunu’na Ekli (III) Sayılı Listede Yer Alan Mallarda Vergiyi Doğuran Olaya İlişkin Değişiklik Yapılmıştır
Kanunun 8. maddesiyle, Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun “Vergiyi doğuran olay” başlıklı 3. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “satışlarda malların alıcıya teslimi” ibaresi “satışlarda, (I), (II) ve (IV) sayılı listelerdeki malların alıcıya, (III) sayılı listedeki malların komisyoncuya veya konsinyi işletmeye teslimi” şeklinde değiştirilmiştir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda malların alıcıya teslimi, | d) Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, (I), (II) ve (IV) sayılı listelerdeki malların alıcıya, (III) sayılı listedeki malların komisyoncuya veya konsinyi işletmeye teslimi, |
Buna göre, ÖTV Kanunu’na ekli (III) sayılı liste kapsamındaki malların komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle satışında imalatçı tarafından bu malların komisyoncuya veya konsinye işletmelere verildiği anda vergilendirilmesi sağlanmıştır.
Bu düzenleme Kanunun yayın tarihi olan 22.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
3. Geriye Dönük Olarak Prim Teşvik, Destek ve İndirimlerinden Yararlanılamayacaktır
Kanunun 10. Maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ek 17. Maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir. | Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmayan ay/dönemler için geriye yönelik prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılamaz, yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimler başka bir prim teşviki, destek ve indirim ile değiştirilemez. |
Yapılan düzenleme ile geriye doğru teşvik uygulaması kaldırılmıştır.
Bu düzenleme 01.05.2021 tarihinde yürürlüğe girecektir.
4. Hastalık ve Analık Hallerinde Ödenecek Geçici İş Göremezlik Hesaplamasına Esas Günlük Kazanç Tespitinde Değişiklikler Yapılmıştır
Kanunun 9. Maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 17. Maddesinin birinci fıkrası ile ikinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Değişiklik öncesi madde metni: Değişiklik sonrası madde metni:
Ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç
MADDE 17- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereği sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:
b) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz. | Ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç
MADDE 17- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğu, meslek hastalığında ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde; analık ve hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki oniki aydaki 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Ancak, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçemez.
4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereği sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:
b) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan dönemden önceki aylara ilişkin olanlar dikkate alınmaz. |
Buna göre, hastalık ve analık sigortasından ödenecek olan geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazancın hesabında dikkate alınan 3 aylık dönem, 12 aya çıkarılmıştır. İş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde 180 günden az kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının 2 katını geçemeyecektir.
Bu düzenleme Kanunun yayın tarihi olan 22.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
5. Bazı Sektörlerde Nisan ve Mayıs Aylarında Ücretsiz İzinde Olacak Çalışanların Nakdi Ücret Desteği Hesaplamalarına Dair Düzenleme
Kanunun 6. Maddesiyle 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 24. Maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Birinci fıkra ile geçici 27 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ve geçici 28 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında yer alan tutarlar 2021 yılı Nisan ayı ve sonrası için günlük 50 Türk lirası olarak uygulanır ve bu kapsamda 30.4.2021 tarihinden sonra yapılan ödemelerden damga vergisi dâhil herhangi bir kesinti yapılamaz. NACE Rev.2 Ekonomik Faaliyet Sınıflamasına göre 56 kodunda faaliyet gösteren işyerleri ile 61.90.05, 85.51.03, 93.11.01, 93.12.07, 93.13.01, 93.19.05, 93.21.01, 93.29.02, 93.29.03, 96.02.01, 96.04.01, 96.04.02 veya 96.04.03 kodlarında faaliyet gösteren işyerlerinde 2021 yılı Mart ayında/döneminde iş sözleşmesi bulunan sigortalılardan 4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılanlara işe giriş tarihine bakılmaksızın birinci fıkradaki diğer şartları taşımaları halinde 2021 yılı Nisan ve Mayıs ayları için nakdi ücret desteği verilir.”
Yukarıda Nace kodları verilen sektörlerde faaliyet gösteren iş yerlerinde, 2021 yılı Mart ayında hizmet akdi bulunan ve ücretsiz izne ayrılan çalışanlardan halihazırda uygulanmakta olan nakdi ücret desteğinden faydalanmayanlara, 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin olarak, ücretsiz izne ayrıldıkları dönem için, günlük 50 lira ödeme yapılacaktır. Ayrıca halihazırda nakdi ücret desteği alan kişiler için de destek tutarı 50 liraya çıkarılmıştır.
Bu düzenleme Kanunun yayın tarihi olan 22.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yasa metninde yer alan Nace kodlarının karşılığı olan sektörler aşağıda gösterilmiştir.
56.10.01 | Seyyar yemek servisi faaliyetleri (simit poğaça börek kokoreç nohut-pilav piyaz dondurma vb. ile kayıklarda yapılanlar dahil) |
56.10.02 | Börekçilerin faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.03 | Çorbacıların ve işkembecilerin faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.04 | Dondurmacıların faaliyetleri (imalatçıların faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.06 | Döner, lahmacun ve pidecilik (içli pide (kıymalı, peynirli vb.)) faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil, imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.07 | Ciğer kokoreç köfte ve kebapçıların faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.08 | Diğer lokanta ve restoranların (içkili ve içkisiz) faaliyetleri (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.09 | Pastanelerin ve tatlıcıların (sütlü, şerbetli vb.) faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil, imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.10 | Pizzacıların faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.14 | Başka birimler tarafından işletildiğinde gemi ve trenlerde restoran işletmeciliği (yemekli vagon vb.) |
56.10.17 | Mantıcı ve gözlemecilerin faaliyeti (garson servisi sunanlar ile self servis sunanlar dahil imalatçıların ve al götür tesislerin faaliyetleri ile seyyar olanlar hariç) |
56.10.18 | Oturacak yeri olan fast-food (hamburger, sandviç, tost vb.) satış yerleri (büfeler dahil) tarafından sağlanan yemek hazırlama ve sunum faaliyetleri |
56.10.19 | Yiyecek ağırlıklı hizmet veren kafe ve kafeteryaların faaliyetleri |
56.10.20 | Oturacak yeri olmayan içli pide ve lahmacun fırınlarının faaliyetleri (al götür tesisi olarak hizmet verenler) |
56.10.21 | Oturacak yeri olmayan fast-food (hamburger, sandviç, tost vb.) satış yerleri (büfeler dahil), al götür tesisleri (içli pide ve lahmacun fırınları hariç) ve benzerleri tarafından sağlanan diğer yemek hazırlama ve sunum faaliyetleri |
56.21.01 | Özel günlerde dışarıya yemek sunan işletmelerin faaliyetleri |
56.29.01 | Kantinlerin faaliyetleri (spor fabrika okul veya işyeri kantinleri vb.) |
56.29.03 | Hava yolu şirketleri ve diğer ulaştırma şirketleri için sözleşmeye bağlı düzenlemelere dayalı olarak yiyecek hazırlanması ve temini hizmetleri |
56.29.90 | Dışarıya yemek sunan diğer işletmelerin faaliyetleri (spor fabrika işyeri üniversite vb. mensupları için tabldot servisi vb. dahil özel günlerde hizmet verenler hariç) |
56.30.02 | Çay ocakları, kıraathaneler, kahvehaneler, kafeler (içecek ağırlıklı hizmet veren), meyve suyu salonları ve çay bahçelerinde içecek sunum faaliyeti |
56.30.03 | Lokallerde içecek sunum faaliyeti (alkollü-alkolsüz) |
56.30.04 | Bar meyhane ve birahanelerde içecek sunum faaliyetleri (alkollü-alkolsüz) |
56.30.05 | Gazino gece kulübü taverna diskotek kokteyl salonları vb. yerlerde içecek sunum faaliyetleri (alkollü-alkolsüz) |
56.30.06 | Trenlerde ve gemilerde işletilen barların faaliyetleri (alkollü-alkolsüz) |
56.30.08 | Boza şalgam ve sahlep sunum faaliyeti |
56.30.90 | Seyyar içecek satanlar ile diğer içecek sunum faaliyetleri |
61.90.05 | İnternet kafelerin faaliyetleri |
85.51.03 | Spor ve eğlence eğitim kursları (futbol dövüş sanatları jimnastik binicilik yüzme dalgıçlık paraşüt briç yoga vb. eğitimi ile profesyonel spor eğitimcilerinin faaliyetleri dahil temel orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç) |
93.11.01 | Spor tesislerinin işletilmesi (futbol hokey paten golf vb. sahaları yarış pistleri stadyumlar yüzme havuzları tenis kortları bovling alanları boks arenaları vb. tesisler) |
93.12.07 | Yüzme kulüplerinin faaliyetleri |
93.13.01 | Form tutma ve vücut geliştirme salonlarının faaliyetleri |
93.19.05 | Bilardo salonlarının faaliyetleri |
93.21.01 | Eğlence parkları ve lunaparkların faaliyetleri |
93.29.02 | Düğün, balo ve kokteyl salonlarının işletilmesi |
93.29.03 | Oyun makinelerinin işletilmesi |
96.02.01 | Güzellik salonlarının faaliyetleri (cilt bakımı, kaş alma, ağda, manikür, pedikür, makyaj, kalıcı makyaj vb.nin bir arada sunulduğu salonlar) (sağlık bakım hizmetleri hariç) |
96.04.01 | Hamam sauna vb. yerlerin faaliyetleri |
96.04.02 | Kaplıca ılıca içmeler spa merkezleri vb. yerlerin faaliyetleri (konaklama hizmetleri hariç) |
96.04.03 | Zayıflama salonu masaj salonu solaryum vb. yerlerin işletilmesi faaliyetleri (form tutma salonlarının ve diyetisyenlerin faaliyetleri hariç) |
6. Bazı Sektörlerde Nisan ve Mayıs Ayları İçin Uygulanacak Sigorta Primi Desteğine Dair Düzenleme
Kanunun 7. Maddesiyle 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na geçici 30. madde eklenmiştir.
Bir önceki maddede Nace kodları verilen sektörlerde faaliyet gösteren iş yerlerinde 2021 Mart ayına ait muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılar için 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı, bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle İşsizlik Fonu’ndan karşılanacaktır. Hesaplamada prime esas kazanç alt sınırı, yani brüt asgari ücret tutarı esas alınacağı anlaşılmaktadır.
İş yeri ile ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi, mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin veya bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması durumlarında bu destekten yararlanılamayacaktır. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını tecil ettiren ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece uygulamadan yararlandırılacaktır. Düzenleme kapsamında prim desteğinden yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan prim desteği tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.
Bu düzenleme 01.04.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Kanunun yayın tarihi olan 22.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
