İmar Planı Değişikliklerindeki Değer Artışları Üzerinden Değer Artış Payı Ödenmesini Düzenleyen 7221 Sayılı Kanun Yayınlanmıştır"
20.02.2020 tarih ve 31045 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “7221 Sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile Değerli Konut Vergisi ile imar planlarındaki değişiklik sonucu taşınmazlarda oluşacak değer artışına bağlı olarak ödenmesi gerekecek değer artış payı hakkındaki düzenlemelere aşağıda kısaca yer verilmektedir.
1. DEĞERLİ KONUT VERGİSİ 7221 sayılı Kanunun 16 ilâ 19. maddelerinde yer alan Değerli Konut Vergisi ile ilgili yapılan düzenlemeler kısaca aşağıdaki gibi özetlenebilir.
1- Türkiye sınırlarında olup, bina vergi değeri 5.000.000.-TL’nın üzerinde olan mesken nitelikli taşınmazlar Değerli Konut Vergisinin kapsamına girmektedir.
2- Paylı mülkiyette (Birden çok kişinin taşınmazda belirli oranlarda paylara sahip olması) ve elbirliği mülkiyette (Ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır) matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır.
3- Türkiye sınırları içinde değeri ne olurla olsun mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar Değerli Konut Vergisinden muaftır.
4- Türkiye sınırları içinde birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı Değerli Konut Vergisinden muaftır (intifa hakkına sahip olunması hali dahil).
5- Değerli konut vergisinin mükellefi mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerdir.
6- Yabancıların Türkiye’de sahip oldukları mesken nitelikli taşınmazlar verginin kapsamındadır.
7- Sadece gerçek kişiler değil şirketlerin aktiflerinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlar da kanun kapsamındadır.
8- Değerli Konut Vergisinin matrahı Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesine göre belirlenen bina vergi değeridir.
9- Mesken nitelikli taşınmazlardan vergi değeri 5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 5.000.000 TL'nı aşan kısım için Binde 3 oranında değerli konut vergisi hesaplanacaktır.
10- Mesken nitelikli taşınmazlardan vergi değeri 10.000.000 TL'na kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.500.000 TL'sı için 7.500 TL, fazlası için binde 6 oranında vergi hesaplanacaktır.
11- Mesken nitelikli taşınmazlardan vergi değeri 10.000.000 TL’dan fazla olanlar 10.000.000 TL’sı için 22.500 TL, fazlası için binde 10 oranında vergi hesaplanacaktır.
12- 5.000.000 TL’lık tutar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılır.
13- Vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılır.
14- Cumhurbaşkanı’na yeniden değerleme oranının yarısı nispetindeki artış oranını yeniden değerleme oranına kadar artırma konusunda yetki verilmiştir.
15- Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti mesken nitelikli taşınmazın emlak vergisine esas değerinin 5.000.000 TL’nı aştığı tarihi takip eden yıldan itibaren başlayacaktır.
16- Değerli Konut Vergisi ile ilgili olarak 2020 Şubat ayında herhangi bir beyan söz konusu değildir.
17- Değerli Konut Vergisi ile ilgili ilk beyanname 2021 yılının Şubat ayında verilecektir.
18- Değerli Konut Vergisi ilgili yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecektir.
7221 sayılı Kanun ile Değerli Konut Vergisine dair yapılan düzenlemelerin karşılaştırmalı olarak sunumu aşağıdaki gibidir.
Değişiklik öncesi madde metni:
Konu Madde 42 Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değeri 5.000.000 Türk lirası ve üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.
Değişiklik sonrası madde metni:
Konu Madde 42 Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan 29 uncu maddeye göre belirlenen bina vergi değeri 5.000.000 Türk lirasının üzerinde olanlar değerli konut vergisine tabidir.
Buna göre, emlak vergisi değeri 5.000.000 TL’nı aşan mesken nitelikli taşınmazlar Değerli Konut Vergisinin konusunu oluşturacaktır. Diğer bir ifadeyle, taşınmazın emlak vergisine esas değeri 5.000.001 TL olduğunda söz konusu taşınmaz verginin kapsamına girecektir.
Değişiklik öncesi madde metni:
Vergiye ait değerlerin tespiti, ilanı ve kesinleşmesi Madde 43 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce ilgili mevzuat kapsamında yapılan veya yaptırılan değerleme sonucunda belirlenen ve değeri 42 nci maddede yer alan tutarı aşan (bu tutar dâhil) mesken nitelikli taşınmazlar, ilgilileri tarafından ulaşılabilecek şekilde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün internet sitesinde ilan edilir ve ilgilisine ayrıca tebliğ edilir.
Tebliğ tarihinden itibaren on beşinci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne itiraz edilmeyen mesken nitelikli taşınmaz değeri kesinleşir. Süresinde yapılan itirazlar, on beş gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır ve kesinleşen değer, aynı usulle ilan ve ilgilisine tebliğ edilir. Bu değer, değerli konut vergisi uygulamasında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değer olarak kabul edilir. Bu vergi uygulamasında, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen bir değerin bulunmaması durumunda, bina vergi değeri esas alınarak vergilendirme işlemleri yapılır. Bina vergi değeri, 29 uncu maddeye göre belirlenen vergi değeridir.
Değişiklik sonrası madde metni:
43. madde yürürlükten kaldırılmıştır.
Kanunun 42. maddesinde yapılan değişiklik ile paralel olacak şekilde, 43. madde yürürlükten kaldırılmaktadır. Zira verginin konusuna “emlak vergisi değeri” 5.000.000 TL’nı aşan mesken nitelikli taşınmazlar gireceğinden, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce ayrıca bir tespit ve değerleme yapılmasına ve taşınmaz değerinin kesinleşmesine dair sürecin işlemesine gerek kalmamaktadır.
Değişiklik öncesi madde metni:
Matrah ve nispet Madde 44 Verginin matrahı, bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değerden yüksek olanıdır. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri; 5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında olanlar (Binde 3) 7.500.001 TL ile 10.000.000 TL arasında olanlar (Binde 6) 10.000.001 TL'yi aşanlar (Binde 10) oranında vergilendirilir.
Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır. 42 nci maddede yer alan tutar, ikinci fıkrada yer alan vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen ve 42 nci maddede yer alan tutarı aşan (bu tutar dâhil) mesken nitelikli taşınmazların değeri her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu şekilde hesaplanan tutarların 10.000 Türk lirasına kadar olan kesirleri dikkate alınmaz (Şu kadar ki; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen taşınmaz değeri, değer tespitinin yapıldığı yıl yeniden değerleme oranında artırılmaz.).
Değişiklik sonrası madde metni:
Matrah ve nispet Madde 44 Verginin matrahı, bina vergi değerinin 42 nci maddede yer alan tutarı aşan kısmıdır. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri; 5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 5.000.000 TL'nı aşan kısmı için (Binde 3) 10.000.000 TL'na kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.500.000 TL'sı için 7.500 TL, fazlası için (Binde 6) 10.000.000 TL'dan fazla olanlar 10.000.000 TL'sı için 22.500 TL, fazlası için (Binde 10) oranında vergilendirilir. Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınır.
42 nci maddede yer alan tutar ile ikinci fıkrada yer alan vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılır. Bu şekilde hesaplanan tutarların 1.000 Türk lirasına kadar olan kesirleri dikkate alınmaz.
Cumhurbaşkanı, dördüncü fıkrada belirtilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetindeki artış oranını yeniden değerleme oranına kadar artırmaya yetkilidir.
Vergi tarifesi yukarıda yer verilen şekilde değiştirilmektedir. Diğer taraftan, gerek vergiye tabi tutar (matrah) gerekse vergi tarifesindeki dilimler her yıl yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artacaktır. Cumhurbaşkanı’na yeniden değerleme oranı kadar artış yapma yetkisi verilmektedir.
Değişiklik öncesi madde metni:
Mükellefiyet
Madde 45
Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler öder. Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet hâlinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar. Değerli konut vergisi mükellefiyeti;
a) Mesken nitelikli taşınmazın değerinin, bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değerin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığının (bu tutar dâhil) belirlendiği tarihi,
b) 33 üncü maddenin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması hâlinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,
c) Muafiyetin sukut ettiği tarihi, takip eden yıldan itibaren başlar. Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hâle gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona erer.
Değişiklik sonrası madde metni:
Mükellefiyet
Madde 45
Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler öder.
Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet hâlinde malik olanlar, hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.
Değerli konut vergisi mükellefiyeti;
a) Mesken nitelikli taşınmazın bina vergi değerinin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığı tarihi,
b) 33 üncü maddenin (1) ila (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması hâlinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,
c) Muafiyetin sukut ettiği tarihi, takip eden yıldan itibaren başlar.
Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hâle gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona erer.
Değerli konut vergisi mükellefiyeti, mesken nitelikli taşınmazın emlak vergisine esas değerinin 5.000.000 TL’nı aştığı tarihi takip eden yıldan itibaren başlayacaktır.
Bu durumda, mesken nitelikli taşınmazın 2020 yılı emlak (bina) vergisine esas değeri 5.000.001 TL ve daha fazla ise, bu durumda 2021 Şubat ayında değerli konut vergisi beyannamesi verilmesi gerekecektir sonucuna varılmaktadır.
Değişiklik öncesi madde metni:
Muaflıklar
Madde 46
Aşağıda yazılı mesken nitelikli taşınmazlar, değerli konut vergisinden muaftır:
a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin ve üniversitelerin maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.
b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olan kişilerden; kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup onsekiz yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) (Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.).
c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.
ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç).
Değişiklik sonrası madde metni:
Muaflıklar
Madde 46
Aşağıda yazılı mesken nitelikli taşınmazlar, değerli konut vergisinden muaftır:
a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.
b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) (Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır).
c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.
ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç).
TOKİ’nin maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlara muafiyet getirilmektedir.
Diğer taraftan, Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı vergiden muaf olacaktır.
Değişiklik öncesi madde metni:
Verginin beyanı, ödeme süresi ve ödeme yeri Madde 47
Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenen değer, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığı (bu tutar dâhil) yılı takip eden yılın şubat ayının 20 nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir ve vergi, yetkili vergi dairesince yıllık olarak tarh ve tahakkuk olunur.
Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilir ve vergi ilgili vergi dairesince tarh ve tahakkuk olunur. Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek beyanname verebilecekleri gibi, münferiden de beyanname verebilirler.
Paylı mülkiyet hâlinde ise beyanname münferiden verilir. Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir. Yıl içerisinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi hâlinde, mükellef tarafından takip eden yılın beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine beyanname verilir. Bu Kanunun 37 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri, değerli konut vergisi bakımından uygulanmaz.
Değişiklik sonrası madde metni:
Verginin beyanı, ödeme süresi ve ödeme yeri Madde 47
Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin bina vergi değeri, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42 nci maddede belirtilen tutarı aştığı yılı takip eden yılın şubat ayının 20 nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir ve vergi, yetkili vergi dairesince yıllık olarak tarh ve tahakkuk olunur.
Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilir ve vergi ilgili vergi dairesince tarh ve tahakkuk olunur. Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek beyanname verebilecekleri gibi, münferiden de beyanname verebilirler. Paylı mülkiyet hâlinde ise beyanname münferiden verilir.
Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi, ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.
Yıl içerisinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi hâlinde, mükellef tarafından takip eden yılın beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine beyanname verilir. Bu Kanunun 37 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri, değerli konut vergisi bakımından uygulanmaz.
Mesken nitelikli taşınmazın emlak vergisi değerinin 5.000.000 TL’nı aşması halinde, söz konusu vergi değeri, buna ilişkin vesikalarla birlikte, takip eden yılın 20 Şubat akşamına kadar, taşınmazın bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine beyan edilecektir.
2020 yılında Değerli Konut Vergisi uygulanmayacaktır. Emlak Vergisi Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 24-
Bu Kanunun “Dördüncü Kısım” başlığı altında düzenlenen değerli konut vergisine ilişkin mükellefiyet 2021 yılının başından itibaren başlar. 2020 yılına ilişkin olarak 2020 yılında verilmesi gereken beyanname verilmez, vergi tahakkuk ettirilmez.
Değerli konut vergisinin uygulamasında bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayımı tarihinden önce Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değerler dikkate alınmaz.
Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan süreleri bir yıla kadar uzatmaya yetkilidir.”
Buna göre 2020 yılında Değerli Konut Vergisi uygulanmayacaktır. 2020 yılında beyanname verilmeyecek, vergi tahakkuk ettirilmeyecektir.
7221 sayılı Kanunun yayın tarihi olan 20.02.2020 tarihi öncesinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değerler dikkate alınmayacaktır.
2. İMAR PLANLARINDAKİ DEĞİŞİKLİK SONUCU TAŞINMAZDA MEYDAN GELEN DEĞER ARTIŞI 7221 sayılı Kanunun 12. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanunu’na Ek-8. madde eklenmiştir.
Taşınmaz maliklerinin tamamının talebi üzerine ada bazında yapılacak imar planı değişikliği sonucunda değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı değer artış payı olarak alınacaktır. Değer artış payı bedelinin tespitinde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun “Kamulaştırma bedelinin tespiti esasları” başlıklı 11. maddesinde belirtilen bedel tespit esasları gözetilecektir.
İmar planı değişikliği ile taşınmazda meydana gelecek değer artışının tespiti 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na göre yetkilendirilmiş lisanslı en az iki gayrimenkul değerleme kuruluşu tarafından plan değişikliği açıklama raporunda belirtilen mer’i plan koşullarındaki değer tespiti ile birlikte değişiklik sonrası değer tespiti yapılmak suretiyle belirlenen ortalama yeni değerden az olmamak üzere, idarece oluşturulan kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenecektir.
Değer artış payı, en geç taşınmazın ilk satışında veya ruhsat aşamasında taşınmaz maliklerince ödenecektir. Kıymet takdir komisyonunca belirlenen değer artış payı, ödeme tarihinde her takvim yılı için, bir önceki yıla ilişkin olarak tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere arttırılarak uygulanacaktır.
Taşınmazın değer artışına tabi olduğu tapu kütüğüne şerh edilecektir. Emsal, inşaat alanı, yapı yüksekliği ve kullanım amacı değiştirilmemek kaydıyla yapılacak ruhsat tadilatları hariç, değer artış payı ödenmeden yapı ruhsatı düzenlenemeyecektir.
Değer artış payı tutarları taşınmaz maliklerince, Bakanlık muhasebe birimi hesabına yatırılacaktır.
Yatırılan tutarların;
a) Büyükşehir belediyesinin olduğu illerde; %25’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, %25’i ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına, %25’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına,
b) Büyükşehir belediyesi olmayan illerde ise; %40’ı imar planı değişikliğini onaylayan idarede açılacak ilgili hesaba, %30’u Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına,
c) Bakanlıkça onaylanan imar planı değişikliğinden kaynaklanan değer artışının %75’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına, kalan değer artış payının; büyükşehir belediyesinin olduğu illerde %15’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, %10’u ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına; büyükşehir belediyesi olmayan yerlerde ise Bakanlık payının dışındaki kalan değer artış payının tamamı plan değişikliğinin yapıldığı yerdeki ilgili idarenin açılacak ilgili hesabına,
beş iş günü içerisinde aktarılacak ve (a) bendine göre kalan değer artış payının %25’i, (b) bendine göre kalan değer artış payının %30’u ile imar planı değişikliğinin diğer genel bütçeli idareler tarafından onaylanması durumunda değer artış payının tamamı genel bütçeye gelir kaydedilecektir. Taşınmaz malikleri tarafından talep edilmeksizin imar planı değişikliği sonucu oluşan değer artışları üzerinden “değer artış payı” alınacağına ilişkin hüküm bulunmaması düzenlemenin tartışma alanlarından birisi olacak gibi gözükmektedir. Değer artış payı ödenmeyecek imar planı değişiklikleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamındaki alanlarda,
• Kamu yatırımları ile kamu mülkiyetindeki alanlarda,
• Mazbut ve mülhak vakıflara ait alanlarda yapılacak plan veya plan değişiklikleri ile
• İmar planlarında en çok, serbest olarak belirlenmiş yüksekliklerin 8. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen usullere göre yapılacak plan değişikliklerinde, bu madde hükümleri uygulanmayacaktır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenecektir.
Saygılarımızla,
EK: 7221 Sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
(*) Sirkülerlerimizde yer verilen açıklamalar sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tereddüt edilen hususlarda kesin işlem tesis etmeden önce konusunda uzman bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiyemiz olup; sadece sirkülerlerimizdeki açıklamalar dayanak gösterilerek yapılacak işlemler sonucunda doğacak zararlardan müşavirliğimiz sorumlu olmayacaktır.
(**) Sirkülerlerimiz hakkında görüş, eleştiri ve sorularınız için aşağıda bilgileri yer alan uzmanlarımıza yazabilirsiniz.
