Fortune Nisan 2018, Vergiye Uyumlu Mükellefe Vergi İndirimi

Değerli Fortune okuyucuları,

Bu yazımda vergiye uyumlu mükelleflere sağlanan 5 puanlık vergi indirimi ile ilgili değerlendirmelerimi paylaşmak istiyorum. Bildiğiniz gibi son yıllarda çıkarılan çeşitli af kanunları ile vergi borcu olan mükelleflere bu borçları avantajlı olarak ödeme imkânı getirilmiştir. Bu tür afların, vergisini zamanında ödeyen mükellefler açısından yarattığı olumsuz algıyı gidermek üzere, 2017 yılında yapılan kanuni bir düzenleme ile, vergiye uyumlu mükelleflere 5 puanlık vergi indirimi uygulaması vergi mevzuatımıza girmiştir. Bu konuda basit bir düzenleme beklenirken, pek çok koşulun yerine getirilmesine bağlı karmaşık bir düzenleme getirilmiştir.

Buna göre ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine (finans ve sigorta sektöründe faaliyet gösterenler ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç) kanunda sayılan şartlar dahilinde, beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5'ini, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirebilme imkanı getirilmiştir. 2017 yılında kurumlar vergisi oranının %20 olduğunu dikkate alırsak, söz konusu indirim kurumlar vergisi bazında %1, kurumlar vergisi oranının %22 olarak uygulanacağı 2018,2019 ve 2020 yılları için ise %1,1’lik bir indirim anlamına gelmektedir. Ancak söz konusu indirim tutarı 1.000.000 TL ile sınırlandırılmıştır.

Kanunun uygulama şartlarını irdelediğimizde birinci şartın, kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili olduğu dönem ile önceki iki hesap dönemi için tüm vergi beyannamelerinin zamanında verilmiş ve ayrıca bu beyannamelerde yer alan vergilerin de zamanında ödenmiş olması gerekmektedir. Her bir beyanname bazında en fazla 10 TL’lık eksik ödeme yapılması halinde de, vergi ödemelerinin zamanında yapıldığı kabul edilecektir. Standart bir şirketin söz konusu üç yılda 120 adet civarında vergi beyannamesi verdiğini düşünürsek, hata, unutma vs nedenler ile bazı beyannamelerin zamanında verilememesi veya ödemesinin zamanında yapılamamasının ihtimal dahilinde olacağı açıktır. Ayrıca, söz konusu olan bu üç yılda ikmalen, re’sen ve idarece bir tarhiyatın yapılmamış olması ve son beş yılda Vergi Usul Kanunu’nun kaçakçılık suçları ve cezalarının işlenmemiş olması gerekmektedir. Bir diğer şart da beyanname tarihi itibarı ile 1.000 TL’dan fazla vadesi geçmiş vergi borcu olmaması gereğidir. Bunların dışında 5 yıllık zaman aşımı süresinde söz konusu üç hesap dönemi ile ilgili inceleme yapılması ve eksik vergi ödendiğinin tespit edilmesi halinde de 5 puanlık indirim dolayısıyla az ödenen vergilerin gecikme faizi ile geri ödenmesi söz konusudur.

Sonuç olarak, vergiye uyumlu mükelleflerin 5 puanlık vergi indirimi kazanmaları birçok şartın birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. Bu durumda vergiye uyumlu da olsa birçok mükellef bu düzenlemeden yararlanamayacaktır. Mükelleflerin, bir limit dahilinde, sadece vergi borcu olup olmadığı ölçütü dikkate alınarak basit bir düzenleme yapılmış olsaydı, amaca daha uygun olurdu düşüncesindeyim. Temennim söz konusu düzenlemenin, daha basitleştirilerek yeniden ele alınması ve izleyen yıllarda vergisini düzenli olarak ödeyen daha geniş bir mükellef kesimini kapsaması yoluna gidilmesidir.   

Leon Aslan Coşkun, YMM