Vervolgstappen na analyse Hoge Raad arresten box 3 belasting

Bekijk ook ons eerdere nieuwsbericht hierover.

Hoofdpunten van de analyse

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat ook onder de Herstelwet en de Overbruggingswet sprake is van een inbreuk op het discriminatieverbod en het eigendomsrecht uit het EVRM. Als het werkelijke rendement van een individuele belastingplichtige lager is dan het wettelijk bepaalde (forfaitaire) rendement dan moet worden aangesloten bij het werkelijke rendement. Daarbij heeft de Hoge Raad op hoofdlijnen bepaald hoe het werkelijke rendement moet worden berekend. Tegelijkertijd resteren nog diverse vragen die een rol kunnen spelen bij het bepalen van het werkelijke rendement. Voorgesteld wordt om de regels voor het bepalen van het werkelijke rendement op te nemen in de wetgeving. In de analyse worden daarvoor de volgende punten benoemd:

• De directe inkomsten (bijvoorbeeld rente) dienen in het jaar dat deze zijn ontvangen (kasstelsel) tot het werkelijke rendement gerekend te worden. Dus rente op een spaarrekening die betrekking heeft op het jaar 2022, maar pas begin 2023 wordt ontvangen telt mee voor het werkelijk rendement 2023.  
• Bij de toerekening van het werkelijk rendement tussen fiscale partners zal worden uitgegaan van dezelfde verhouding als de verdeling van de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen.
• Moet het directe rendement in geld worden ontvangen of kan ook een rendement in natura voor het eigen gebruik van onroerende zaken tot het werkelijke rendement worden gerekend? Dit wordt nog nader onderzocht.
• Voor de waardering van woningen moet volgens de Hoge Raad worden aangesloten bij de WOZ-waarde. Hoe moet de waardeontwikkeling dan worden bepaald als de woning gedurende het jaar wordt verkocht of gekocht? Ook dit wordt onderzocht.
• Verder wordt onderzocht wat de effecten zijn in buitenlandsituaties en de toepassing van de schuldendrempel.

Wat betekent dit voor u?

Het vaststellen van de definitie van werkelijk rendement wordt beoogd voltooid te zijn in augustus 2024. In oktober 2024 zullen vervolgens alle belastingplichtigen die in aanmerking komen voor rechtsherstel een brief ontvangen van de Belastingdienst over het vervolgproces.

De aanlevering van gegevens waaruit uw werkelijk rendement blijkt gaat straks via het formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (formulier OWR). Dit formulier wordt volgens planning in juni 2025 beschikbaar gesteld. Daarna kunt u digitaal een OWR-formulier indienen om uw werkelijke rendement in box 3 aan te tonen. De Belastingdienst zal op basis daarvan definitieve aanslagen of verminderingsbeschikkingen opleggen.

Vaststelling van de definitieve aanslagen (voor de jaren 2021-2024) is vooralsnog gepland voor het vierde kwartaal van 2025. De verminderingen van aanslagen wegens bezwaar, beroep of ambtshalve vermindering (voor de jaren 2017-2024) staan gepland voor het tweede kwartaal van 2026. Bij deze vermindering van de aanslag zal de belastingdienst in beginsel geen rente vergoeden.