De kansen en uitdagingen van de ESG-transitie voor ondernemers in de consumer sector

Het effect hiervan is nu al te zien. Meer dan de helft (59%) van het topmanagement binnen de consumer  sector heeft budget vrijgemaakt voor de implementatie van duurzaamheidsstrategie en -rapportage volgens onze C-suite Barometer 2023. De belangrijkste aandachtspunten voor uw onderneming zijn vraagstukken met betrekking tot:

• De milieu-impact van een product: grondstoffen, transport, logistiek, verpakkingsmateriaal, afval en energie.
• De sociale impact van een product: zorgen over werkomstandigheden en uitbuiting, lonen, moderne slavernij en consumentenveiligheid.

Daarnaast krijgen middelgrote ondernemingen steeds meer te maken met de druk van de wet- en regelgeving, als gevolg van nauwkeurig toezicht in de hele waardeketen.

Met de ESG-uitdaging ontstaan er juist ook kansen voor middelgrote ondernemingen om zich te positioneren in de veranderende vraag van consumenten richting de toekomst. Integratie van ESG als een strategische doelstelling kan een middelgrote onderneming helpen zich te onderscheiden in de markt, meer investeringen aan te trekken en te functioneren als motor voor verandering. Veel middelgrote ondernemingen hebben te maken met meerdere overwegingen als het gaat om een ESG-transitie, zegt Tristan Mourre, Sustainability Partner bij Forvis Mazars in Frankrijk: "Beperkingen op het gebied van inkoop, ESG-transitie, inflatie en veranderingen in de wet- en regelgeving zijn daar voorbeelden van. Deze elementen hebben een directe impact op de dagelijkse bedrijfsvoering van een onderneming en brengen de noodzaak met zich mee voor een transitie van het businessmodel om te kunnen inspelen op toekomstige uitdagingen.”

“Gebrek aan kennis is een veelvoorkomende uitdaging voor middelgrote ondernemingen als het gaat om het aanpakken van ESG,” noemt Philipp Killius, Sustainability Partner bij Forvis Mazars in Duitsland. Het is niet ongewoon dat aan de financiële of marketingafdeling gevraagd wordt verantwoordelijkheid te nemen voor duurzaamheidsrapportages. Philipp legt uit: "Het probleem is dat het een nieuwe taak wordt op een toch al lange lijst. Een goede eerste stap zou zijn om intern iemand aan te wijzen die de capaciteit heeft om er serieus naar te kijken."

Van belang is om alle werknemers aan boord te krijgen. "Het is geen goed idee om dit soort projecten achter gesloten deuren uit te voeren en vervolgens de resultaten te presenteren zonder je werknemers tussentijds te informeren," voegt Philipp toe. "Uiteindelijk zijn zij degenen die het in de praktijk moeten brengen, inclusief bijbehorende verwachtingen."

De juiste aanpak van deze uitdagingen ligt in de breedte van de activiteiten in de hele supply chain, van de productie van goederen en diensten tot de levering ervan aan de consument. De consument is ook een belangrijke stakeholder, zegt Tristan: "De belangrijkste focus ligt hier op de veiligheid van de consument, minder verpakkingsmateriaal en het stimuleren van consumenten om geen onnodig afval te produceren. Door dit te doen, kun je je als onderneming onderscheiden in de markt, meer investeringen aantrekken en een belangrijke drijver van verandering zijn." De aanpak om ESG te integreren in de ondernemingsstrategie zal afhankelijk zijn van hoe holistisch de verschillende ESG-onderdelen worden benaderd.

Een goed voorbeeld is een middelgrote onderneming die gespecialiseerd is in de productie van zuivelproducten. Aanpassen aan ESG-uitdagingen kan het volgende inhouden:

• Samen met de boeren verduurzamen van de bevoorradingsfase van de productie door het ondersteunen van de boeren in
• Optimaliseren van logistiek om duurzame productie te bevorderen;
• Vermijden van het gebruik van chemicaliën die schadelijk zijn voor het milieu;
• Beheren van het energieverbruik en afval.

Vanuit een sociaal oogpunt is het tevens hun verantwoordelijkheid om te zorgen dat werknemers goed worden betaald en werken onder goede arbeidsomstandigheden."

Technologie

Technologie kan een belangrijke factor zijn in de ESG-transitie. Echter alleen als het op de juiste manier wordt ingezet. "Zonder de juiste strategie, structuur of mensen schiet technologie tekort. Het introduceren van software of een e-commerce platform voor producten en diensten zonder een duidelijk plan voor duurzaamheidsdoelen, doelstellingen en maatregelen werkt gewoon niet. Het is belangrijk om het goed te doen, want technologie is essentieel voor zowel gegevensverzameling als voor monitoring, vooral in de consumer sector," zegt Philipp.

Tristan voegt hieraan toe: "technologie is een essentieel onderdeel van de integratie van ESG in een businessmodel, of het nu gaat om kunstmatige intelligentie of tools voor data-analyse, rapportage en monitoring van prestaties. Data wordt veel gebruikt in de agrarische sector en productie als het gaat om logistieke optimalisatie, klimaatanalyse, het monitoren van de levenscyclus van planten, vee, enzovoort."

De kans van de bewuste consument

Ondernemingen die deze uitdagingen kunnen overwinnen, zullen daar de vruchten van plukken. De opkomst van de purpose-gedreven consument is een kans die moet worden benut, vooral omdat onderzoek uitwijst dat deze klanten eerder bereid zijn een meerprijs te betalen voor aandacht voor duurzaamheid in producten. "Verbeterde merkloyaliteit is een grote kans. Als een bedrijf daadwerkelijk toewijding aan ESG en betrokkenheid kan aantonen en daarbij het juiste verhaal eromheen kan vertellen, dan kan het een sterke merkloyaliteit opbouwen bij bewuste consumenten," voegt Hester Bos, Senior Sustainability Manager bij Forvis Mazars in Nederland, toe.

Philipp is het daarmee eens: "Consumenten zijn steeds vaker bereid om meer geld uit te geven aan duurzame producten, diensten en goederen. Zo kunnen ondernemingen zich onderscheiden van hun concurrenten en meer marktaandeel veroveren. Dit geldt ook voor transacties tussen ondernemingen (B2B). Ondernemingen zijn vaak bereid om meer geld te betalen voor een machine die bijvoorbeeld minder lawaai maakt of minder energie verbruikt." Voor Tristan zijn zaken als gebruik van overmatige verpakkingsmaterialen en voedselverspilling enkele van de belangrijkste overwegingen die de consumer sector in haar achterhoofd dient te houden.

Het winnen van de strijd om talent

Een cruciaal aspect om in overweging te nemen, aldus Hester, zijn andere belanghebbenden. “Het zijn vaak familiebedrijven die niet gewend zijn om dit soort ESG informatie openbaar te maken. Het is belangrijk dat zij weten en in kaart brengen wie hun belanghebbenden zijn – en over de mentaliteit van hun werknemers, klanten, leveranciers en investeerders – om ervoor te zorgen dat zij hun steun hebben.” Betrokkenheid van het bestuur is ook een essentiële stap in elke duurzaamheidsstrategie. Forvis Mazars heeft een praktische gids over duurzaamheid voor besturen en managementteams om hen te betrekken en over te laten gaan tot vastberaden actie gepubliceerd. Deze gids bevat een breed scala aan inzichten over welke aspecten te overwegen en welke vragen te bespreken.

Een succesvolle ESG-transitie kan middelgrote ondernemingen helpen andere belangrijke stakeholders te betrekken, namelijk haar werknemers. Het aantrekken en behouden van werknemers is pas succesvol wanneer een bedrijf duurzamer is. "Vooral Gen Z wil werken in een organisatie met een purpose”, zegt Philipp. “Daarom moeten middelgrote ondernemingen duurzaam zijn en hierover communiceren. Het  helpt ook om werknemers te behouden. Voor ondernemingen is het belangrijk dat zij greenwashing voorkomen, want zich groener voordoen dan dat zij daadwerkelijk zijn, werkt bij de jongere generatie averechts."

Meer weten?

Wilt u meer weten over de kansen en uitdagingen van de ESG-transitie en wat dit voor u kan betekenen? Neem dan contact op met Hester Bos per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 23 64, met Eline Polak per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 23 25 of met Mark Lucas Luijckx per email of per telefoon: +31 (0)88 277 10 05 . Zij helpen u graag verder.