IAS 19 "Employee Benefits" Update

Το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 19 «Παροχές σε εργαζομένους», καθορίζει το πλαίσιο για τη λογιστική αντιμετώπιση και τις γνωστοποιήσεις για παροχές σε εργαζόμενους.  Το Πρότυπο απαιτεί από την οικονομική οντότητα να αναγνωρίζει:

• υποχρέωση, όταν ένας εργαζόμενος έχει παράσχει υπηρεσία με αντάλλαγμα παροχές που θα καταβληθούν μελλοντικά και 
• έξοδο, όταν η οικονομική οντότητα αναλώνει τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από την υπηρεσία που παρασχέθηκε από έναν εργαζόμενο με αντάλλαγμα την καταβολή παροχών

Οι παροχές σε εργαζομένους που καλύπτει το ΔΛΠ 19, περιλαμβάνουν:

1. βραχυπρόθεσμες παροχές σε εργαζομένους
2. παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία
3. άλλες μακροπρόθεσμες παροχές σε εργαζομένους
4. παροχές τερματισμού της απασχόλησης

Αναφορικά με την περίπτωση των παροχών σε εργαζόμενους μετά την έξοδο από την υπηρεσία για προγράμματα καθορισμένων παροχών, η επιμέτρηση μιας καθαρής υποχρέωσης καθορισμένων παροχών απαιτεί την εφαρμογή μιας αναλογιστικής μεθόδου αποτίμησης, την κατανομή των παροχών στη διάρκεια της υπηρεσίας και τη χρήση αναλογιστικών παραδοχών.

Η παρούσα αξία των υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών μιας οντότητας και του σχετικού κόστους, καθορίζονται χρησιμοποιώντας την «μέθοδο προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας» (projected unit credit method), η οποία θεωρεί ότι κάθε περίοδος υπηρεσίας δημιουργεί μια επιπρόσθετη μονάδα δικαιώματος στις παροχές και επιμετρά κάθε μονάδα ξεχωριστά για να δημιουργήσει την τελική δέσμευση.

1. Αλλαγές που έρχονται βάσει της απόφασης της Επιτροπής Διερμηνειών των ΔΠΧΑ

Η Επιτροπή Διερμηνειών των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς εξέδωσε απόφαση τον Μάιο του 2021, αναφορικά με τον τρόπο κατανομής των παροχών στο προσωπικό σε περιόδους υπηρεσίας, επί προγράμματος καθορισμένων παροχών, ανάλογου με αυτό που ορίζεται στο άρθρο 8 του Ν. 3198/1955, ως προς τον τρόπο αναγνώρισης της υποχρέωσης αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης.

Πλέον, βάσει της απόφασης της Επιτροπής Διερμηνειών, ο τρόπος υπολογισμού της υποχρέωσης λόγω εξόδου από την υπηρεσία για προγράμματα καθορισμένων παροχών τροποποιείται από την έως σήμερα γενικώς εφαρμοζόμενη μέθοδο κατανομής της υποχρέωσης σε όλα τα έτη εργασίας, σε κατανομή αυτής σε συγκεκριμένο αριθμό συνεχόμενων ετών υπηρεσίας και συγκεκριμένα στα τελευταία 16 έτη εργασίας πριν την συνταξιοδότηση.

Στην πράξη, στην περίπτωση που η ηλικία συνταξιοδότησης καθορίζεται στα 62 έτη και σε συνδυασμό με τους Ν.2112/1920 και Ν.4093/2012 που ορίζουν το ύψος ποσού της αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης για τους εργαζόμενους στις ελληνικές επιχειρήσεις, εάν ένας εργαζόμενος ενταχθεί στην οντότητα πριν από την ηλικία των 46 ετών (δηλαδή μεσολαβούν περισσότερα από 16 χρόνια πριν από την ηλικία συνταξιοδότησης), οποιαδήποτε υπηρεσία παρέχει ο εργαζόμενος πριν από την ηλικία των 46 ετών δεν οδηγεί σε οφέλη βάσει του προγράμματος. Κατά συνέπεια, η υπηρεσία των εργαζομένων πριν από την ηλικία των 46 ετών δεν επηρεάζει το ύψος της αποζημίωσης συνταξιοδότησης.

Επιπλέον, κάθε έτος υπηρεσίας μεταξύ 46 ετών και 62 ετών (16 έτη συνολικά), οδηγεί σε αναγνώριση υποχρέωσης, επειδή η υπηρεσία που παρέχεται σε κάθε ένα από αυτά τα έτη μειώνει το χρόνο της μελλοντικής υπηρεσίας που θα πρέπει να προσφέρει ένας εργαζόμενος πριν αποκτήσει το δικαίωμα αποζημίωσης λόγω συνταξιοδότησης.

Τέλος, ένας εργαζόμενος δεν θα λάβει κανένα ουσιαστικό ποσό παραπάνω παροχών από την ηλικία των 62 ετών και μετά, ανεξάρτητα από την ηλικία κατά την οποία ο εργαζόμενος αυτός εντάσσεται στην οντότητα. Συνεπώς, η οντότητα αποδίδει παροχές συνταξιοδότησης μόνο μέχρι την ηλικία των 62 ετών.

Βάση των ανωτέρω, η αναμενόμενη επίδραση στα ίδια κεφάλαια της οντότητας, από την εφαρμογή των προαναφερόμενων, συνδέεται άμεσα με την ηλικιακή διάρθρωση του προσωπικού της κατά το χρόνο της εφαρμογής. Για παράδειγμα, για οντότητα με μέσο όρο ηλικίας προσωπικού κοντά στο ηλικιακό εύρος που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της υποχρέωσης λόγω εξόδου από την υπηρεσία (δηλαδή τα τελευταία 16 έτη εργασίας πριν την συνταξιοδότηση), η επίδραση στην υποχρέωση λόγω αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού αναμένεται να είναι σχετικά περιορισμένη. Αντιθέτως, για μία οντότητα με νεότερο μέσο όρο ηλικίας προσωπικού κατά τον χρόνο εφαρμογής, αναμένεται να προκύψει μεγαλύτερη επίδραση στο ποσό της υποχρέωσης, λόγω της αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού (από την κατανομή της υποχρέωσης σε όλα τα έτη εργασίας στον εργοδότη, σε αναγνώριση υποχρέωσης μόνο για τα τελευταία 16 χρόνια υπηρεσίας πριν την συνταξιοδότηση και όχι νωρίτερα).

Συμπερασματικά, σαν συνέπεια των ανωτέρω αλλαγών, αναμένουμε να προκύψουν μειωμένες υποχρεώσεις λόγω εξόδου από την υπηρεσία σε σχέση με εκείνες που αναγνωρίζονται έως και σήμερα στις οικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων.

2. Χρόνος Εφαρμογής της Απόφασης της Επιτροπής Διερμηνειών των ΔΠΧΑ

Η ισχύς της εφαρμογής είναι άμεση, ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το χρόνο και την προετοιμασία που απαιτείται για την εφαρμογή της απόφασης (υποχρέωση για προετοιμασία επικαιροποιημένων αναλογιστικών μελετών για το 2019 και το 2020), οι μεταβολές που προκύπτουν αναμένεται να εφαρμοστούν από τις οικονομικές οντότητες που συντάσσουν τις οικονομικές τους καταστάσεις σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όχι αργότερα από τις ετήσιες περιόδους αναφοράς που λήγουν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2021. Για τις εταιρείες των οποίων η λήξη της ετήσιας διαχειριστικής περιόδου δεν ταυτίζεται με το τέλος του ημερολογιακού έτους, η προθεσμία εφαρμογής προσδιορίζεται όχι αργότερα από τις ετήσιες περιόδους αναφοράς που λήγουν μέχρι την 30η Δεκεμβρίου 2022.

3. Μεταβολή Λογιστικής Πολιτικής και απεικόνιση στις Οικονομικές Καταστάσεις

Η ανωτέρω Απόφαση της Επιτροπής θα αντιμετωπιστεί ως «Μεταβολή Λογιστικής Πολιτικής», σύμφωνα με το ΔΛΠ 8 «Λογιστικές Πολιτικές, Μεταβολές των Λογιστικών Εκτιμήσεων και Λάθη». Η μεταβολή λογιστικής πολιτικής θα εφαρμοστεί αναδρομικά, με ανάλογη προσαρμογή του υπολοίπου έναρξης κάθε επηρεαζόμενου στοιχείου των ιδίων κεφαλαίων για την παλαιότερη από τις παρουσιαζόμενες περιόδους και των άλλων συγκριτικών ποσών για κάθε προγενέστερη περίοδο που παρουσιάζεται, σαν η νέα λογιστική πολιτική να ήταν ανέκαθεν σε χρήση.

Για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνηση σχετικά με τις νέες αλλαγές στο ΔΛΠ 19, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τα εξειδικευμένα στελέχη της Mazars.