Sirküler Sayı: 2021/121

25.05.2021 tarih ve 31491 sayıl Resmî Gazete’de yayınlanan 7319 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelerden bazılarına aşağıda yer verilmiştir.

 

1. İbraz Süresi 30.04.2021 – 31.05.2021 Tarihleri Arasında Olan Çeklerin İbrazını Engelleyen Yasa Maddesinde Değişiklik Yapılmıştır

 

Bilindiği üzere 7318 sayılı Kanunun 15. Maddesi ile 7226 sayılı Kanuna eklenen geçici 3. Madde ile, ibraz süresi 30.04.2021 ilâ 31.05.2021 tarihleri arasında olan çekler ile vadesi 30.04.2021 ilâ 31.05.2021 arasında olan kambiyo senetleri hakkında ve bu tarihler arasında 5018 sayılı kanun kapsamındaki kamu idarelerinin icra ve iflas takibi işlemlerine dair düzenlemeler yapılmıştı. 30/04/2021 – 2021/99 sayılı sirkülerimizde düzenleme hakkında bilgi verilmişti.

 

Bu düzenleme bilhassa çeklerin ibrazı yönünden uygulamada sıkıntılar oluşmasına yol açmıştı. Bunun üzerine 30.04.2021 tarih ve 31470 sayılı Resmî Gazete’de (Mükerrer), söz konusu geçici 3. Maddenin (a) bendinin uygulanmasına dair tebliğ yayınlanmıştı. Bu tebliğ hakkında 01/05/2021 – 2021/101 sayılı sirkülerimizde bilgi verilmişti. Söz konusu sirkülerimizde yasada açık bir şekilde “çeklerin ibraz edilemeyeceği” belirtilmişken ve yasa değişikliği yapmadan, tebliğ düzenlemesi ile söz konusu tarihler arasında çeklerin ödenmek üzere bankalara ibrazının mümkün kılınması ve bankaların da çek hesaplarında karşılığı varsa ödeme yapmakla yükümlü tutulmasının hukuki yönden tartışmalı olduğuna dikkat çekmiştik.

 

Bu sorunlar karşısında, 7319 sayılı Kanunun 14. maddesi ile 7226 sayılı Kanunun geçici 3. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

 

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

GEÇİCİ MADDE 3- (1) Covid-19 salgın hastalığıyla mücadele kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;   a) İbraz süresinin son günü 30.04.2021 ilâ 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden çekler, bu tarihler arasında ibraz edilemez; 1/6/2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibraz edilebilir.   b) 30.04.2021 ila 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında; bu tarihler arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz, ihtiyati haciz kararı verilemez ve başlamış olan takipler durur.   c) 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu idarelerinin kamu hukukundan veya özel hukuktan doğan alacakları hakkında, 30/4/2021 ila 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz

GEÇİCİ MADDE 3- (1) Covid-19 salgın hastalığıyla mücadele kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;   a) İbraz süresinin son günü 30.04.2021 ilâ 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden veya ibraz süresi bu tarihler arasında başlayan çeklerin ibraz süresi 31.05.2021 (bu tarih dahil) tarihine kadar durur. Bu çeklerin belirtilen tarihler arasında ibraz edilmesi ve çek karşılığının tamamen bulunması halinde ödeme yapılır, çek karşılığının bulunmaması veya kısmen bulunması halinde ise karşılıksızdır işlemi yapılmaz. Belirtilen tarihler arasında ibraz edilmeyen veya ibraz edildiği halde karşılıksızdır işlemi yapılmayan çekler 01.06.2021 tarihinden itibaren, kalan ibraz süreleri içinde ibraz edilebilir.   b) 30.04.2021 ila 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında; bu tarihler arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz, ihtiyati haciz kararı verilemez ve başlamış olan takipler durur.   c) 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu idarelerinin kamu hukukundan veya özel hukuktan doğan alacakları hakkında, 30.04.2021 ila 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz.   (2) Bu fıkrayı ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce birinci fıkranın (a) bendi kapsamındaki çekler bakımından yapılan ibraz, ödeme ve diğer işlemler sebebiyle ilgililerin hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.

 

Düzenleme 25.05.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

 

2. Ödenen Sigorta Primlerinin Kullanılacak Kredilerin Faizlerine Mahsup Edilmesi

 

7319 sayılı Kanunun 4. maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen geçici 31. madde kapsamında;

 

• Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde 2021 yılı Mart ayında bildirilen sigortalı sayısı 50’nin altında olan özel sektör işverenlerince,

 

• 01.07.2021 ilâ 30.06.2022 tarihleri arasında 4/a sigortalısı olarak işe alınanların, 

 

• İşe girdikleri aydan önceki üç aylık sürede toplam on günden fazla 4/a veya 4/c kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 4/b kapsamında sigortalı olmamaları,

 

• İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve 12 ay süreyle bu sigortalılar için primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri kaydıyla,

 

• Bu sigortalılar için prime esas kazanç alt sınırı (yani brüt asgari ücret) üzerinden hesaplanan ve tamamı yasal süresi içinde ödenen sigorta primi ve işsizlik sigortası sigortalı ve işveren hissesi primlerinden 4447 sayılı Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşvik, destek ya da indirimleri düşüldükten sonra kalan tutar,

 

• 4749 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamında kefalet sağlanan ve kamunun doğrudan veya dolaylı olarak hâkim sermayedar olduğu bankalardan 25.05.2021 tarihinden 30.06.2022 tarihine kadar ilgili işverenlerce kullanılacak kredilerde 12 aylık süreye ilişkin primlerin ödenmesini müteakip kredi faiz veya kâr payı bakiyesinden düşülecektir.

 

Bu madde kapsamında kredi garanti kurumlarınca kredi faiz veya kâr payı bakiyesinden düşülen tutar Fondan karşılanacaktır.

 

2021 yılı Mart dönemi için 4447 sayılı Kanun kapsamında en az 20 gün nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda, söz konusu sigortalı için yukarıda yer verilen işe giriş ve ilave istihdam şartına bakılmaksızın işyeri yukarıda belirtilen destekten aynı süre ve sigortalı sayısı kadar yararlandırılacaktır.

 

Bu maddeyle sağlanan kredi faiz veya kâr payı desteği, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanacaktır.

 

Bu madde kapsamına giren işyerleri ilave olarak işe aldığı en fazla beş sigortalı için bu destekten yararlanabilecektir.

 

Fondan bu madde kapsamında karşılanan tutarlar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.

 

Önemle belirtmek isteriz ki, hesaplamada dikkate alınacak prim tutarları ilgili ay bordrolarında hesaplanacak sigorta primlerinin ve işsizlik sigortası primlerinin tamamı değil, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanacak prim tutarları olacak ve ayrıca yine bu prim tutarları üzerinden gerek 4447 sayılı Kanun gerekse diğer Kanunlar kapsamında sağlanan teşvik, indirim ve destekler mahsup edildikten sonra kalan tutar 25.05.2021 – 30.06.2022 arasında ilgili maddede belirtilen bankalardan kullanılacak kredilere ilişkin faiz ödemelerinde dikkate alınacak olup, bu kapsama dahil edilebilecek sigortalı sayısı en fazla beş kişi olabilecektir. Bu şartlar ve kısıtlamalar dikkate alındığında uygulamada gerek istihdam arttırılması gerekse işverenlere finansal destek yönünden çok da fazla fayda sağlamayacak bir düzenleme olduğu söylenebilir.

 

Düzenlemeye dair SGK genelgesi henüz yayınlanmamıştır.

 

3. Özel Riskler Yönetim Merkezi

 

7319 sayılı Kanunun 12. Maddesi ile 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 33/A maddesi yeniden tanzim edilmiş olup, yeni düzenleme kapsamında; yurt içinden veya uluslararası piyasalardan sigorta veya reasürans teminatı bulunamayan ya da teminat sağlanmasında güçlük bulunan riskler, nükleer riskler gibi özellik arz eden riskler ile sigorta edilmesinde kamu yararı bulunan riskler için teminat sağlama, sigorta veya reasürans havuzları kurma veya kurulmasını koordine etme, sigorta ve reasürans şirketleri arasında işbirliği yapılmasını sağlama, oluşturulacak havuz, organizasyon veya işbirliği mekanizmalarının yürütülebilmesi amacıyla tüzel kişiliği haiz Özel Riskler Yönetim Merkezi kurulmuştur.

 

Özel Riskler Yönetim Merkezi, gelir ve kurumlar vergisinden muaf olacaktır. Bu muafiyet, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini kapsamamaktadır. Özel Riskler Yönetim Merkezi, kendisine yapılacak bağış ve yardımlar ile her türlü ivazsız intikaller yönünden veraset ve intikal vergisinden; taraf olduğu işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar yönünden damga vergisinden muaf tutulmuştur.

 

4. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Belgeli Turizm Tesisi Yatırımcı Ve İşletmecilerinden 01.01.2021 – 31.12.2021 Tarihleri Arasında Tahsil Edilmesi Gereken Ecrimisillerin ve Diğer Bazı Ödemelerin 30.11.2022 Tarihine Kadar Ertelenmesi

 

7319 sayılı Kanunun 7. Maddesi ile 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

 

“GEÇİCİ MADDE 28- Kanunları uyarınca ilgili bakanlıklar tarafından üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden; irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 01.01.2021 tarihi ile 31.12.2021 tarihi arasındaki dönemde geçici 25 inci ve 26 ncı maddeler kapsamında ertelenen bedeller hariç olmak üzere tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni bedelleri, yararlanma bedelleri, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın 30.11.2022 tarihine kadar ertelenir ve bu alacaklar ertelenen tarihe kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilir. Bu döneme ilişkin tahsil edilen bedeller iade edilmez.”