OESO Pillar 2 GloBE: bereid u voor op een andere fiscale toekomst

De Pijler 2 GloBE regels gaan ervoor zorgen dat multinationals, met een wereldwijde omzet van € 750 miljoen in twee van de vier voorgaande belastingjaren, een minimum belastingtarief van 15% betalen in elke jurisdictie waarin zij actief zijn. Doorgaans zal Pijler 2 GloBE van toepassing zijn op multinationale groepen die al verslag uitbrengen volgens de country-by-country reporting (CbCR) regels, enkele uitzonderingen daargelaten.

De regeling omvat een systeem van aanvullende belastingen (bijheffingen) die op het niveau van de (uiteindelijke) moederonderneming worden geïnd als winsten elders binnen de (multinationale) groep onder het minimumtarief van 15% worden belast. Alle niet-geïnde bijheffingen op grond van de inkomen-inclusiemaatregel (Income Inclusion Rule) worden geïnd bij andere ondernemingen van de multinationale groep op grond van de onderbelastewinstmaatregel (Undertaxed Payments Rule).

Daarnaast staat een Subject to Tax Rule landen toe om een additionele bronbelasting te heffen op bepaalde uitgaande betalingen. De Subject to Tax Rule is nog niet opgenomen in het Nederlandse implementatievoorstel van de Pillar 2 GloBE regels, maar de verwachting is dat deze regel op een later moment zal worden toegevoegd. De Pillar 2 GloBE regels staan overheden ook toe om een kwalificerende binnenlandse bijheffing in te voeren zodat alle bijheffingen wordt geïnd in het land waar de winsten worden gegenereerd. Voor de berekening van de verschuldigde belasting kunnen multinationale groepen in aanmerking komen voor tijdelijke of permanente veilige havenregels, waarbij vereenvoudigde berekeningen aanvaardbaar zullen zijn in de initiële rapporteringsperiode.

Hoewel de eerste reeks rapportages voor Pijler 2 GloBE in juni 2026 wordt verwacht, moeten multinationale groepen een eerste rapportageverplichting beoordelen op basis van berekeningen voor het jaar eindigend in 2023. Voor multinationale groepen die rapporteren op basis van de International Accounting Standards (IAS) stelt de IAS Board een informatieverplichting voor, met betrekking tot Pijler 2 GloBE, die verplicht kan worden gesteld voor de jaarrekening van 2023. Deze informatieverplichting vereist dat het effectieve belastingtarief wordt berekend en vermeld voor elke jurisdictie op basis van zowel de Pijler 2 GloBE als de basisjaarrekening.

Met betrekking tot tijdschema's en benaderingen voor individuele jurisdicties, moeten EU-lidstaten de richtlijn uiterlijk 31 december 2023 omzetten in nationale wetgeving. Ook wordt verwacht dat EU-lidstaten de implementatie- en rapportagetijdschema's van de OESO volgen. Het Verenigd Koninkrijk heeft een vergelijkbaar tijdschema aangekondigd. Nederland is een van de voorlopers wat betreft implementatie van de Pijler 2 GloBE regels, door de introductie van het wetsvoorstel Wet minimumbelasting 2024. Dit wetsvoorstel beoogt per 31 december 2023 in werking te treden. Andere landen hebben echter nog geen implementatiedata of exacte aanpak aangekondigd.

Ondanks de aanvankelijke complexiteit en toegenomen nalevingslasten zijn de Pijler 2 GloBE regels ontwikkeld om te garanderen dat alle landen profiteren van een eerlijk deel van de belastingen, wat nauw samenhangt met de noodzaak voor multinationale groepen om hun bedrijfsmodellen te verduurzamen. Het vermogen om transparanter te zijn over de belasting die per jurisdictie wordt betaald, is een belangrijk voordeel voor duurzaamheidsrapportage door ondernemingen (CSRD). Ook organisatorische of operationele beslissingen die een lokale aanwezigheid bevorderen hebben voordelen voor gemeenschappen en bieden economische zekerheid.

Vanuit een intern perspectief kunnen de Pijler 2 GloBE regels een aanleiding zijn voor CFO’s om besturen aan te moedigen tot investeringen in het verbeteren en automatiseren van de huidige systemen voor belastinginning en naleving binnen de onderneming.

Naarmate jurisdicties beginnen met het implementeren van de regels, is het een uitdaging om de impact op de naleving en belastingen van de huidige regelingen inzichtelijk te maken, net als de tijdschema's voor de implementatie. Naarmate de OESO meer duidelijkheid verschaft en meer jurisdicties lokale wetten implementeren, zullen de Heads of Tax onder druk komen te staan om de impact van de nieuwe regels te beoordelen. Aangezien de financiële verslaglegging is gebaseerd op informatie voor het jaar dat eindigt in 2023 zijn de termijnen krap. Multinationale groepen hebben dan ook weinig tijd om nieuwe informatie bekend te maken, berekeningen uit te voeren en deze op de juiste manier te beoordelen. Daarnaast:

• Bieden de veilige havenregels een vereenvoudigde aanpak voor de eerste drie jaar, maar zijn volledige GloBE-berekeningen zeer complex en vereisen zij gegevens die niet eenvoudig beschikbaar zijn. Onjuiste of onvolledige gegevens vormen een verdere uitdaging voor zowel vereenvoudigde als volledige gegevensvereisten.
• Moeten multinationale groepen beoordelen of volledige berekeningen nodig zijn of dat vereenvoudigde berekeningen aanvaardbaar zijn voor 2024-2026.
• Hebben GloBE-regels invloed op veel andere delen van de organisatie, waaronder mogelijke organisatorische herstructureringen, verrekenprijsmethodologieën en een grotere nalevingslast voor de afdeling audit..

Allereerst moet worden beoordeeld of u onder de regels valt. Voor multinationale groepen die de drempel van € 750 miljoen overschrijden, moet een initiële impactanalyse worden uitgevoerd om te bepalen waar bijheffingen geïnd dienen te worden en of u in aanmerking komt voor de veilige haven-regels. Vervolgens moeten de volgende stappen worden doorlopen:

• Identificeren van gegevensbronnen, inclusief methoden en procedures voor gegevensverzameling.
• Bepalen of berekeningen op lokaal niveau of op het niveau van multinationale groep worden uitgevoerd, waarbij rekening wordt gehouden met de manier waarop verschillende jurisdicties de regels implementeren.
• Bepalen of het voordelen biedt om een van de veilige havenregels aan te vragen.
• Beoordelen van de verrekenprijsmethode en aanpassingen.
• Overweeg of er overtollige belastingen zijn en herstructureer indien nodig.

Een proces dat de risico's en voordelen voor de huidige functies in kaart brengt, is essentieel voor het voorbereiden van de bedrijfsvoering op de toekomst.